بررسی میدان وتره بار شیراز و ارائه الگوی مطلوب بازار عمده فروشی

درمیان صاحبنظران اقتصادکشاورزی این اتفاق نظر وجود دارد که موفقیت درافزایش تولید و به میزان زیادی بوجود سازمان بازار رسانی کارآ بستگی داشته وشناخت مسیرهای بازار رسانی محصولات کشاورزی در کشورهای در حال توسعه بمنظور اصلاح و دگرگون ساختن آن ضرورت دارد. در پاسخ به این نیاز میدان میوه و تره بار شیراز به عنوان نمونه ای از بازار عمده فروشی این محصولات در ایران مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان می دهد که میدان بازار اصلی میوه و تره بار در شیراز بوده ومیدان دارای نقش واسطه میان تولید کنندگان وخرده فروشان را بعهده دارند. ساختار بازار گرچه در ابتدا ساده به نظرمی رسد اما در واقع پیچیده است. میدان دارعلاوه بر فروش محصول تولید کنندگان در برابر دریافت حق العمل یک منبع اعتباری و تهیه مواد کشاورزی برای تولید کنندگان نیز می باشد. میدان دار با پرداخت اعتبار و یا پیش خرید محصولات از کشاورزان به درجه وابستگی آنان به میدان افزوده و از طریق به سودهای ناشی از ایجاد بازار انحصاری دست می یابد. برخی از میدان داران در مواقع کمبود افزوده و از این طریق به سودهای ناشی از ایجاد بازار انحصاری دست می یابد. برخی از میدان داران درمواقع کمبود محصول نیز با انتقال معاملات از داخل به خارج میدان از این کمبود بهره برده و با احتکار محصول و انتقال تدریجی آن به خرده فروشی ها سود بیشتری می برند. بدین گونه میدان در حالیکه بعنوان حلقه ارتباطی تولید کنندگان وخرده فروشان نقش مفیدی دارد به سبب وجود دوعامل بازار انحصاری واحتکار ‘ سودی بیش از آنچه که باید نصیب خود می سازد. نتایج مطالعه نشان می دهد که راه حل مسئله ایجاد رقابت ازطریق تاسیس شرکت های تعاونی میوه و تره بار می باشد. در پایان ایجاد شرکت تعاونی تولید کنندگان مرکبات بعنوان الگو پیشنهاد شده واین الگو می تواند در مورد محصولات دیگر نیز بکار برده شود.